xDuLieu ⮞Thống kê ⮞Các khái niệm cơ bản ⮞Một số khái niệm mở đầu

Một số khái niệm mở đầu

Tùy theo từng trường hợp cụ thể mà thuật ngữ “thống kê” có ý nghĩa khác nhau, hoặc có liên quan đến một số mặt khác nhau:

• “thống kê” có thể là các hoạt động của một tổ chức hay một quốc gia về mặt thông tin, hay ở mức hẹp hơn là dữ liệu, có liên quan đến tổ chức hay quốc gia đó, thí dụ như dân số, thu nhập, sản xuất, sản lượng, diện tích gieo trồng. Xét về mặt này, các hoạt động thống kê chính của một tổ chức hay quốc gia là thu thập, tổng hợp, phân tích số liệu.
• “thống kê” có thể có nghĩa là nhóm các phương pháp được áp dụng trong các hoạt động về dữ liệu, như phương pháp lấy mẫu, phương pháp so sánh, phương pháp trình bày, phương pháp kiểm định.
• Trong khoa học, “thống kê” là một ngành khoa học khảo sát các vấn đề có liên quan đến dữ liệu (data). Một trong những hướng chính của khoa học này là nghiên cứu sự không chắc chắn cũng như sự biến động của dữ liệu, đặc biệt là các dữ liệu dạng số. Khoa học thống kê có nền tảng lý thuyết chặt chẽ, đó là toán học và lý thuyết xác suất, và có nhiều hướng phát triển khác nhau.

Tuy vậy, nhìn chung, các mặt của thống kê đều có một đối tượng chung, đó là DỮ LIỆU (data).

Các hoạt động chính liên quan đến dữ liệu bao gồm :

• thu thập,
• sắp xếp, tổ chức,
• tổng hợp, trình bày,
• phân tích,
• khai thác.

Các hoạt động thống kê được thực hiện theo những phương pháp nhất định. Phần lớn các phương pháp này có cơ sở là khoa học thống kê.

Các hoạt động liên quan đến việc sắp xếp, tổ chức, tổng hợp và trình bày dữ liệu thuộc lĩnh vực “thống kê mô tả” (descriptive statistics). Còn việc phân tích và khai thác dữ liệu chủ yếu thuộc lĩnh vực “thống kê suy diễn” (inferential statistics).