Đây là phương pháp có số nghiệm thức và đơn vị thí nghiệm khá ít so với các phương pháp phối hợp có tâm và Box-Behnken. Số nghiệm thức cho thí nghiệm `k` yếu tố là `k^2+k+1`, trong đó có một nghiệm thức tâm. Cũng như hai phương pháp ta đã khảo sát, ta chỉ cần thực hiện lặp lại nghiệm thức tâm. Như vậy số đơn vị thí nghiệm chủ yếu tùy thuộc số đơn vị thí nghiệm tại tâm.
Trong trường hợp 2 yếu tố, ma trận yếu tố mã hóa cho nghiệm thức (không phải cho đơn vị thí nghiệm) được trình bày trên Bảng 1 và minh họa trên Hình 1.
Nghiệm thức | `X_1` | `X_2` |
---|---|---|
1 | 1 | 0 |
2 | 0,5 | 0,866 |
3 | − 0,5 | 0,866 |
4 | − 1 | 0 |
5 | − 0,5 | − 0,866 |
6 | 0,5 | − 0,866 |
7 | 0 | 0 |
Hình 1 Minh họa cho thiết kế thí nghiệm Doehlert hai yếu tố
Trong trường hợp 2 yếu tố, thí nghiệm gồm 7 nghiệm thức `(2^2+2+1)`. Qua Bảng 1 và Hình 1 ta thấy, ngoại trừ nghiệm thức tâm, 6 nghiệm thức còn lại được biểu diễn bằng 6 đỉnh của hình lục giác đều có tâm là điểm biểu diễn nghiệm thức tâm (điểm 7).
Đối với thí nghiệm 3 yếu tố, ma trận yếu tố mã hóa cho nghiệm thức được biểu diễn trên Bảng 2.
Nghiệm thức | `X_1` | `X_2` | `X_3` |
---|---|---|---|
1 | 1 | 0 | 0 |
2 | 0,5 | 0,866 | 0 |
3 | − 0,5 | 0,866 | 0 |
4 | − 1 | 0 | 0 |
5 | − 0,5 | − 0,866 | 0 |
6 | 0,5 | − 0,866 | 0 |
7 | − 0,5 | 0,289 | 0,816 |
8 | 0,5 | 0,289 | 0,816 |
9 | 0 | − 0,5 | 0,816 |
10 | 0,5 | − 0,289 | − 0,816 |
11 | − 0,5 | − 0,289 | − 0,816 |
12 | 0 | 0,5 | − 0,816 |
13 | 0 | 0 | 0 |
Thí nghiệm Doehlert ba yếu tố gồm 13 nghiệm thức `(3^2+3+1)`. Khi ta đối chiếu Bảng 2 với Bảng 1, ta thấy trên mặt phẳng `X_3=0`, có 7 nghiệm thức giống hệt nhau, nghĩa là trên mặt phẳng này có nghiệm thức tâm 13 và hình lục giác đều với 6 đỉnh biểu diễn 6 nghiệm thức (từ 1 đến 6) (Hình 2).
6 nghiệm thức còn lại được phân bố đều vào hai mặt phẳng `X_3=0,866` (các nghiệm thức 7, 8, 9) và
`X_3=- 0,866` (các nghiệm thức 10, 11, 12), đối xứng nhau qua mặt phẳng `X_3=0`. Nếu ta chiếu các điểm biểu diễn 6 nghiệm thức này xuống mặt phẳng `X_3=0`, thì hình chiếu của chúng chính là trọng tâm của 6 tam giác đều nhỏ, tạo bới gốc của hệ trục tọa độ `X_1X_2` và 6 cạnh của hình lục giác đã đề cập ở trên (Hình 2).
Hình 2 Minh họa cho thiết kế thí nghiệm Doehlert ba yếu tố
Một số nghiên cứu còn cho thấy kết quả sẽ còn tốt hơn nữa nếu ta quay hệ thống thí nghiệm quanh tâm như Hình 3.
Hình 3 Minh họa cho thiết kế thí nghiệm Doehlert quay hai yếu tố
Khi ta biết rằng các đáp ứng `Y_j` đều phụ thuộc tuyến tính vào các yếu tố khảo sát, thì ta có thể đơn giản hóa việc thiết kế thí nghiệm theo một số cách sau:
Hình 4 Minh họa cho đơn hình `k=2` (4a) ; và `k=3` (4b)
Trang web này được cập nhật lần cuối ngày 27/11/2018
Thiết kế thí nghiệm
Các chuyên đề
Xử lý dữ liệu
Ma trận
R